تاب نخ چیست؟

اگر تاکنون به نخ‌ها و بافت آن‌ها از نزدیک دقت کرده باشید، متوجه می‌شوید که برخی از نخ‌ها از تابیده شدن چند نخ بوجود آمده‌اند. تاب نخ فرآیندی است که در آن دو یا چند نخ روی هم و حول یک محور پیچیده می‌شوند تا یک نخ تابیده بوجود آید. این فرآیند موجب ضخیم شدن الیاف شده و ویژگی‌های خاصی را در نخ بوجود می‌آورد که این ویژگی‌ها به پارچه تولید شده از آن نخ، انتقال می‌یابد. برای آشنایی بیشتر با روش‌های تاب دادن نخ و تاثر این فرآیند بر مقاومت پارچه با ما همراه باشید.

تاثیر تاباندن نخ بر مقاومت پارچه

در تولید نخ تابیده، معمولا دو یا چند نخ با ویژگی‌ها و انواع مختلف انتخاب و سپس با اعمال فشار و پیچش در یک فرآیند تاب دادن، بهم پیچیده می‌شوند. تاب دادن الیاف پارچه تاثیرات مختلفی بر خصوصیات آن ایجاد می‌کند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• افزایش مقاومت پارچه به کشش در جهت عمودی
• افزایش مقاومت پارچه در برابر خمش
• افزایش مقاومت پارچه در برابر سایش
• افزایش مقاومت پارچه در برابر پارگی
• افزایش کیفیت سطح پارچه و جلوگیری از تراکم الیاف
به طور کلی می‌توان گفت، تاباندن الیاف پارچه می‌تواند موجب ایجاد خصوصیات یا تغییر برخی از آن‌ها در پارچه شود و انتخاب نوع و میزان تابیدگی در الیاف‌ها باید با توجه به نوع پارچه و کاربرد نهایی آن‌ها انجام شود.

روش‌های تاب دادن نخ

در تولید نخ‌های تابیده، از روش‌های مختلفی می‌توان برای تاباندن نخ استفاده کرد که مهم‌ترین این روش‌ها به شرح زیر است:
• پیچش به سمت راست
این روش برای ایجاد پارچه‌هایی با بافت‌هایی که به سمت راست پیچش دارند مناسب است و در آن نخ‌ها به سمت راست پیچیده می‌شوند.
• پیچش به سمت چپ
این روش برای ایجاد پارچه‌هایی با بافت‌هایی که به سمت چپ پیچش دارند مناسب است و در آن نخ‌ها به سمت چپ پچیده می‌شوند.
• تاب نخ تکی
در این روش، یک نخ به تنهایی تابیده می‌شود و این نخ می‌تواند به عنوان یک نخ تابیده تکی به کار رود یا به نخ‌های دیگری پیوند داده شود.
• تاب نخ ترکیبی
این روش برای تولید نخ‌های تابیده با ترکیبات مختلفی از نخ‌ها کاربرد دارد و در آن، دو یا چند نخ تابیده به هم پیوند داده می‌شوند.
• پیچش زیاد
این روش موجب ایجاد خصوصیاتی از جمله مقاومت بیشتر و کم رنگی در پارچه می‌شود و در آن، نخ‌ها با پیچش بالایی تابیده می‌شوند.
• پیچش کم
این روش موجب ایجاد خصوصیاتی از جمله نرمی و انعطاف پذیری در پارچه می‌شود و در آن، نخ‌ها با پیچش کم تابیده می‌شوند.

پارامتر‌های تاثیرگذار بر تاب نخ

فرآیند تاباندن نخ تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که خصوصیات نهایی نخ‌ها و پارچه‌ها را تغییر می‌دهد. از جمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. تعداد پیچش در هر اینچ از نخ که با افزایش آن، نخ‌ها محکم‌تر و مقاوم‌تر می‌شوند.
۲. جهت پیچش که می‌تواند بافت و استحکام پارچه را تغییر دهد.
۳. نوع نخ که با توجه به ویژگی‌ها و ساختار هر کدام، به صورت متفاوت به تابیده کردن و پارچه‌های نهایی پاسخ می‌دهد.
۴. اندازه و قطر نخ‌ها که با توجه به نوع پارچه و کاربرد آن‌ها انتخاب می‌شود.
۵. مقاومت نخ‌ها که موجب شکل دهی و خصوصیات پارچه‌های نهایی می‌شود.
۶. فشار و دما در مراحل تابیده کردن نخ که می‌توانند تشکیل ساختار و بافت نهایی پارچه را تغییر دهند.
۷. نوع دستگاه و تجهیزات مورد استفاده در فرآیند تاب دادن نخ که موجب بهبود خصوصیات نهایی نخ و پارچه می‌شود.
۸. ترکیب نخ‌های مختلف با تابیدگی‌های متفاوت که بر روی خصوصیات نهایی پارچه تاثیرگذار است.
تمامی مواردی که گفته شد باید با توجه به نوع پارچه، کاربرد نهایی آن و ویژگی‌های مورد نظر مدیریت شوند تا نخ‌های تابیده شده با ویژگی‌های مطلوب تولید شوند.